Halka Arz Nedir?

Halka arz terimi sıklıkla duyduğumuz kelimelerden biridir. Peki halka arz nedir? Bir şirketin farklı sebeplerden dolayı hisse senetlerini satışa çıkardığını duyurması ve diğer tüm yatırımcılara hisse senedi satın almaları koşuluyla hissedar olma imkanının sunulmasına halka arz denir. Şirketler çeşitli nedenlerden dolayı halka arz yöntemini tercih edebilirler. Hızlı büyümek isteyen şirketler faaliyetlerini hızlandırmak ve genişletmek ve kendilerine gerekli fonu sağlamak için halka arz edilir. Böylece şirket kendi hisse senetlerinin yardımıyla herhangi bir dış kaynağa ya da banka kredisine ihtiyaç duymaz ve kendi fonunu sağlar. Yine yatırımcılar hisse senetleri alarak yüksek miktarlarda para ödemeden borsada işlem gören şirketlerin değerlerine yatırım yapma fırsatı yakalarlar. Halka arz yöntemiyle kısa sürede uzun vadede olumlu sonuçlar alabileceğiniz bir yöntemdir.

Bir şirketin halka arz edilmesinin pek çok nedeni olduğu söylenebilir. Eğer şirketiniz başarılı ve büyük bir şirketse halka arz çoğu zaman başvurulan bir yöntemdir. Çünkü, şirket belli bir büyüme noktasına geldiğinde bu aşamadan sonra daha hızlı ilerlemek için bazı finansal kaynaklara ihtiyacı olacaktır. Bu finansal kaynağı kapalı yatırımcılardan ya da banka kredilerinden sağlamak yerine halka arz etmek daha basit ve kolay bir yoldur. Hisse senetlerinin değerince halka arz edilen şirketin kasasına nakit para girmiş olacak. Yazımızın devamında halka arz nedir ve neden önemlidir soruları daha netlik kazanmış olacaktır.

Üstelik halka arzın tek avantajı bu değildir. Hisse senetleri ile pek çok kişinin şirketinize güvendiğini görebilirsiniz. Ve şirketiniz çok daha kısa sürede popülaritesi artmış olacaktır. Eğer yatırımcılar şirketinize güvenmemiş olsaydı asla hisse senetleri ile yatırım yapmayacaktı. Şirketlerin halka arz olduktan sonra eskiye oranla kısa zamanda büyümelerinin en önemli nedeni işte budur.

Halka arz; birincil ve ikincil halka arz olarak ikiye ayrılır. Birinci halka arz; daha önce halka açık olmayan şirketlerin yapmış olduğu arz işlemine denir. İkincil halka arz ise; daha önce halka arz edilmiş bir şirketin ilk arz oranının düşük olması nedeniyle halka arz işlemini ikinci kez yapması olarak tanımlanır.

Halka Arz Nasıl Yapılır?

Şirkete fon kaynakları sağlamak ve şirketin potansiyeli arttırmak için halka arz yöntemi önemlidir. Bu yöntemle şirketin kasasına giren nakitle, şirket daha hızlı büyür, gelişir ve yeni satın alma işlemleri yapabilir. Peki halka arz nedir ve nasıl yapılır?

İlk olarak her şirketin halka arz olunamayacağını belirtelim. Bir şirketin halka arz olması için bazı şartlar vardır. İlk olarak Sermaye Piyasa Kurulu’nun düzenlemelerine ve denetlemelerine uygun olmalı ve sözleşme imzalamalıdır. Şirket Sermaye Piyasa Kurulu tarafından kabul edilmezse İstanbul Borsası’nda işlem yapamaz. Eğer şirket Sermaye Piyasa Kurulu’nun şartlarını sağlamıyorsa bazı değişiklikler yapılarak halka arz prosedürüne uygun hale getirilebilir.

Bu işlemler yapılırken şirketin patronunun bu süreci tek başına yönetebilmesi mümkün değildir. Halka arz masraflı ve geniş bir alan olduğu için işin uzmanlarının görüşleri ve destekleri alınmalıdır. Bir şirketin halka arz sürecinin aşamaları şu şekildedir.

Yönetim Kurulu Onayı: Halka arzı ilk adımı yönetim kurulunun onayıdır. Bu işlem bir sunum olarak yapılabilir ya da şirketin elde edeceği avantajların sunumuyla yapılabilir.

Hukuki ve finansal destek: Halka arz çok kapsamlı bir süreçtir. Bu nedenle halka arz sürecinde sizlere yardımcı olacak hukuk ve finans şirketleri ile iş birliği yapılmalıdır.

Şirketin mali geçmişinin incelenmesi: Muhasebe şirketleri ile şirketin mali kayıtları incelenmeli ve şirketin mali durumu hakkında bilgi edinilmelidir. Muhasebe şirketleri bu işlemleri halka arz olmak isteyen şirketler için gerçekleştirir.

Yetkili aracılarla mutabakat: Şirket halka arz olunmadan önce yetkili kurumlarla irtibata geçer ve mutabakat anlaşması imzalanır.

Diğer İşlemler: Şirketin hisse senedi için değerler belirlenir. Şirket İstanbul Borsa’sına kaydı yapıldıktan sonra hisse senetleri satışa çıkarılır.

Halka Arzın Avantajları Nelerdir?

Halka arzın ilk avantajı ilk olarak faizsiz para kazanmanızdır. Şirketinizin hisselerini başka şirketler alıyor ve nakit ihtiyacınızı faizsiz bir yolla elde ediyorsunuz. Bu sayede de rakiplerinizden bir adım önde başlamış oluyorsunuz. Halka arzın diğer avantajları şu şekilde sıralanabilir;

• Elinize yüklü miktarlarda nakit para geçer ve bu sayede nakit ihtiyacınız azalır.
• Şirketiniz, İstanbul Borsa’sında sürekli işlem görür ve bu sayede takip edilen bir şirketiniz olur.
• Şirketiniz halka arz edildiği sürece popülaritesi artar ve bu sayede satışlarınızda artmış olur.
• Şirketiniz ulusal ve yerel piyasalarda daha çok konuşulur ve görülür.
• Şirketiniz değer kazandığında yatırımcılar şirketinizi daha fazla yatırım yapabilir.
• Halka arz edilen bir şirket diğer özel şirketlere göre daha başarılı çalışmalar gösterir ve daha iyi yönetilir.
• Şirket hisse senetlerinden gelen paralarla üretiminin kalitesini ve sayısını artırabilir. Bunu yanı sıra yeni istihdam sağlar ve kendine uygun satın alma işlemleri yapabilir.
• Halka arz işleminde şirket aldığı finansal kaynağı geri ödemek zorunda değildir. Bu sayede finansal açıdan zorluk çekmez.
• Halka arz edilen şirketler, halka açılmamış şirketlere oranla daha çok tanınır ve bu olay şirketin değerlerine olumlu yönde yansır.

Halka Arzın Dezavantajları Nelerdir?

Halka arzın avantajı olduğu kadar bazı dezavantajları da vardır. İlk olarak, şirketiniz halka arzı açıldığında rakiplerini sürekli hisselerinizi takip etme imkânı bulacaktır.

Şirketinizin hisselerini paylaştığınız için yaptığınız her işlemde ortaklarınıza konu hakkında bilgi vermeniz gerekecek.

Halka arz etmeden önce hisseleriniz için bir fiyat belirlemeniz gerekir. Eğer makul bir fiyat belirlemezseniz hisselerinizin değeri düşecektir.

Halka arz olmak çok kapsamlı ve bir o kadar da masraflı bir süreçtir. Halka arz süreci boyunca çalışanların maaşları, sizinle çalışacak aracı kurumların ve vergi gibi ücretler şirketin nakit kasasında zarara neden olabilir. Muhasebe ve yönetim bilgi sitemleri gelişime ihtiyaç duyar ve bu da ek bir masraf demektir.

İş birliği yaptığınız yatırımcılar şirket değerini çok fazla etkilemektedir. Eğer yatırımcılar aynı anda şirketin senetlerini satışa sunarsa şirketin değeri bir anda düşer.

Halka arzın maliyetli bir işlem olduğunu belirtmiştik. Aracı kurumlarla düzenli olarak çalışılmalı ve periyodik raporlar eksizsiz oluşturulmalıdır. Halka arz nedir, avantajları ve dezavantajları nedir gibi sorulara böyle cevap verebiliriz.

 

Bir Cevap Yaz